Pas sulmit në Banjskë, Weber: Gabimi fatal që bëri Perëndimi karshi Vuçiçit është se lejoi…
Gabimi fatal i Perëndimit është se lejoi Beogradin dhe Listën Serbe të largohen nga institucionet e Kosovës në veri të Kosovës, tha për Radion Evropa e Lirë (RSE) Bodo Weber nga Këshilli joqeveritar për Politikë Demokratike në Berlin.
“Lëvizja e Beogradit, përkatësisht urdhri i presidentit serb Aleksandar Vuçiq drejtuar serbëve në veri për t’u larguar nga institucionet e Kosovës, me premtimin e rremë se do të jetë një lëvizje drejt shkëputjes, përkatësisht aneksimit të veriut në Serbi, është një humbje e madhe, dëm për dialogun politik”, tha Weber për RELnë gjuhën serbe.
Sipas Weber, “politika e butë” e Perëndimit ndaj Presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, çoi në një “vakum të rrezikshëm sigurie” në veri të Kosovës, pasi përfaqësuesit e serbëve filluan bojkotimin e institucioneve të Kosovës në nëntor 2022. Sipas Weber-it, Perëndimi nuk do të duhej ta lejonte kurrë atë lëvizje të serbëve (daljen nga institucionet). “Por jo vetëm që Perëndimi nuk e pengoi atë, por zyrtarët perëndimorë as sot e kësaj dite nuk e kanë kritikuar – si dhe vendimin e mëvonshëm për të bojkotuar zgjedhjet lokale të prillit në veri”
Weber mendon se retorika e Perëndimit ndaj Beogradit filloi të intensifikohet vetëm me ngjarjet e rrezikshme në Banjskë, ndërsa ndryshimi i kursit politik ndaj regjimit të Vuçiqit nuk është në dukje tani për tani.
Sipas Weber, kjo dëshmon dy gjëra. “Së pari, që Perëndimi e bazoi politikën e tij në dialog, iniciativën gjermano-franceze, në vazhdimin e politikës së zbutjes (dënimit) ndaj regjimit të Aleksandër Vuçiqit dhe prandaj nuk mund ta kritikojë publikisht. Kjo qasje politike e dorëzimit inkurajoi Beogradin dhe hapi hapësirë që situata të përshkallëzohej në mënyrë dramatike – nga braktisja e institucioneve një vit më parë dhe sulmit që ndodhi në në Banjske.
Vuçiq nuk u detyrua të ndryshonte qasjen e tij, por qasja e Perëndimit e vendosi atë në një pozicion të rehatshëm për të pretenduar se pranonte gjithçka që propozohej nga ndërmjetësit në dialog. Dhe në fakt, siç e pamë në takimet e fundit në Bruksel, ai nuk ishte dakord për asgjë”
Në fshatin Banjskë, në fund të shtatorit ka ndodhur një sulm i armatosur ndaj policisë së Kosovës, ku mbeti i vrarë një polic i Kosovës dhe disa u plagosën. Më vonë, tre sulmues serbë u vranë në shkëmbimin e zjarrit. Përgjegjësinë për sulmin e ka marrë Milan Radoiçiq, ish-nënkryetari i partisë udhëheqëse të serbëve në Kosovë – Listës Serbe, e cila gëzon mbështetjen e autoriteteve në Beograd.
Ndaj tij janë duke u zhvilluar hetime të ndara në Kosovë dhe Serbi. Weber thekson se pas Banjskës, besimi i serbëve të Kosovës në Beograd dhe në Listën Srpska “nuk ka rënë kurrë”, por se në të njëjtën kohë, mosbesimi i serbëve ndaj Qeverisë në Prishtinë nuk është “kurrë më i madh”. “Marrëdhëniet ndëretnike janë të trazuara,” beson ai. Sipas Weber sulmi terrorist në Banjskë, është më i keqi në dy dekadat e fundit.
